
گروه خبری دندانک
نویسنده: دکتر گلرخ ثریا، دندانپزشک زیبایی و ایمپلنت
دکتر محمدحسین دشتی، متخصص پروتزهای دندانی-عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسلامی
دیدار هر ساله با دندانپزشک، اولین و بهترین راه رفع لقی دستدندان در دهان بیمار است. دندانپزشک با معاینه شما میتواند علت اصلی لقی دستدندان را پیدا کرده و راه حل آن را پیشنهاد کند. اگر شما مشکلی به جز لقی دستدندان مصنوعی نداشته باشید و دندانهایتان سایش بیش از اندازهای نداشته باشند، دندانپزشک میتواند با آستر دادن زیر دست دندان، آن را در دهانتان انطباق بیشتری دهد. این کار «ریلاین» نامیده میشود. فراموش نکنید که روشهای خانگی که برخی از بیماران برای رفع لقی دست دندان مصنوعی خود به کار میبرند، مشکلات تازهای را برایشان به وجود میآورد.
یکی از عواملی که درگیر دست دندان در داخل دهان نقش دارد، هماهنگی عضلات گونه، لب و زبان است. به عنوان مثال، اگر دندان مصنوعی فک بالای یک بیمار لق باشد، بیمار با بخش عقبی زبان خود آن را در دهان نگه میدارد و از سقوط آن جلوگیری میکند. با کنترل حرکات صورت مانند خندیدن ملایم، آرام صحبت کردن، بردن غذا به دهان به صورت تکههای کوچک و جویدن غذا به صورت دو طرفه و آهسته، تا حد زیادی میتوان از لقی دست دندان جلوگیری کرد
اگر به دلایل متعدد مانند تحلیل شدید استخوان، آستردادن دست دندان فایدهای نداشت و گیر آن در دهان بهبود نیافت، باید به درمانهای پیشرفتهتری پرداخت. مانند گذاشتن ایمپلنت داخل دهان و روشهای دیگری مانند افزایش ارتفاع استخوان هم وجود دارد. روش دیگر عمیق کردن دهلیزهای دهان و پیوندهای گوناگون است که تشخیص آن بر عهده دندانپزشک است.
3 نکته در استفاده از چسب دست دندان برای رفع لقی ان مطرح است
1) مدتی توصیه میشد از این چسبها استفاده نشود و علت این بود که به دلیل رعایت نشدن اصول علمی پروتزی ساخته میشد که در دهان گیر نداشت و با استفاده از چسب دندان مصنوعی در دهان نگهداشته میشد. اینگونه استفاده از چسب کاملا غلط است. دندان مصنوعی باید گیر و ثبات لازم را در دهان داشته باشد، ولی اگر در موقعیتهای خاصی مثل سخنرانی یا بهتر خوردن برخی غذاها نیاز به چسبندگی بیشتر دست دندان در دهان باشد، در این موارد استفاده از چسب دندان مصنوعی اشکالی ندارد.
2) این چسبها دو نوعند. یک گروه با آب معمولی شسته میشوند و گروه دیگر با آب معمولی شسته نشده و از روی پروتز پاک نمیشوند. انواعی که بر مبنای ترکیبات گیاهی ساخته میشوند مناسبترند، زیرا بافتهای دهان را آزرده نمیکنند و مصنوعی نیستند و با آب معمولی شسته میشوند. فقط اگر کسی برای سخنرانی یا خوردن غذا از آن استفاده میکند، پس از اتمام کار خود، باید پروتز را با آب و صابون معمولی بشوید تا چسب کاملا از درون پروتز پاک شود. برخی چسبها با آب معمولی شسته نمیشوند. اگر از این چسبهای مصنوعی استفاده میکنید، باید محلول پاک کننده چسب را نیز تهیه کنید. در غیر این صورت چون این چسبها با آب شسته نمیشوند، لایهلایه روی هم انباشته شده، محلی برای تجمع میکروبها خواهند بود.
3) استفاده از چسب دندان مصنوعی اشکالی ندارد اما به شرط استفاده در شرایط خاص و زمان محدود و فقط برای کمک به گیر پروتز نه رفع نقص و عیب آن. معمولا در دوره خودآموزی، یعنی دو ماه اول دریافت پروتز برای عادت به آن میتوان از چسب دندان مصنوعی استفاده کرد.

گروه خبری دندانک
نویسنده: دکتر گلرخ ثریا، دندانپزشک زیبایی و ایمپلنت
دست دندانتان لق میزند و با هر کلمه حرف زدن از دهانتان بیرون میپرد. شاید هم لبههایش لثههایتان را زخم کرده است و با چاقو و سنباده به جانش افتادهاید، ولی فقط لقتر شده است.
بعضیها هم بنا به توصیه دوستان و آشنایان سراغ چسبهای دندان مصنوعی را از داروخانهها میگیرند تا شاید با آنها لقی دست دندانشان برطرف شود. اگر شما مشکلاتی مانند این مشکلات را دارید، نگران نباشید. تمام کسانیکه یکدست دندان مصنوعی در دهان دارند این روزها را گذراندهاند و همه آنها هم راه حل دارد.
برای اینکه راحتتر با لقی و زدگی دست دندانتان کنار بیایید با «دکتر شیرین معماران»، متخصص پروتزهای دندانی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به گفتوگو نشستهایم تا راه حل این مشکلات را از زبان ایشان بشنویم.
– خانم دکتر! با یک دست دندان لق چه میشود کرد؟
اول باید ببینیم علت لقی دست دندان چیست. اگر از شکل ظاهری دست دندانتان راضی هستید و دندانپزشک نیز هنوز کارایی دستدندان را در جویدن تأیید میکند، میتوان یک لایه از مواد جدید لثه دست دندان را در زیر آن اضافه کرد تا این لقی کمتر شود.
– خب اگر قرار باشد یک لایه جدید در داخل دست دندان قبلی بدهند، رعایت نکات خاصی را باید در استفاده از دست دندان بکنیم؟
خیر، این لایه جدید از جنس لثه خود دستدندان است و فرقی با دست دندان قبلی ندارد و فقط با دهان شما تطابق بیشتری دارد و لقی دست دندان شما را کاهش میدهد.
– اصلاً چرا بعضی از دست دندانها لق میزنند؟ مشکل از ساخت دست دندان است یا به گفته بعضیها لثهها کوچک شده و آب رفتهاند یا چیز دیگری است؟
هر دو. ممکن است دندانپزشک در ساخت دست دندان دقت نکرده باشد و یا تکنیسین دندانساز دست دندان را خوب و درست نپخته باشد. ولی گاهی مشکلات از دهان بیمار است مثلاً ممکن است شما سالها از یک دست دندان مناسب استفاده کرده باشید که استخوان فکتان را تحلیل برده باشد.
– بعضیها که دست دندانشان لق است، به دندانپزشک میگویند «لثههایم گوشت آورده است» این هم از عوارض این دستدندانها است؟
بله. بعضی از بیماران میتوانند با کمک عضلات صورت و گونه و زبانشان دست دندان لق را به شکلی در دهانشان نگه دارند ولی در طولانی مدت، بافتهای دهان که بافتهایی فعالاند، رشد اضافی پیدا میکنند تا این فضای خالی بین زیر دستدندان و لبههای آن با لثه را پر کنند تا تطابق دست دندان را بهتر کنند و لقی دست دندان کمتر شود.
– خب اگر لثههای کسی به اصطلاح گوشت آورده باشد و بخواهد یک دست دندان جدید بسازد، باید چه توصیههایی را رعایت کند؟
اول اینکه دست دندان لق فعلی که باعث این رشد اضافی بافت شده است، را از دهانش بیرون بیاورد و به لثههایش استراحت بدهد. بعد باید با انگشت لثههایش را ماساژ دهد. تا جاییکه میتواند از این دست دندان لق کمتر استفاده کند تا تورم و التهاب بافتی او کم شود.
– خانم دکتر! چرا بعضی از دست دندانها در ابتدا لق نیستند ولی بعد از گذشت ماهها و یا سالها تطابق خود را از دست میدهند و لق میشوند؟
بعد از کشیدن دندانها، به ویژه آخرین دندان، لثهها و استخوان فک خود را در طی ماهها و سالهای بعد عقب میکشند، حالا ممکن است شما یک ماه پس از کشیدن دندانهایتان دست دندان را ساخته باشید و تطابق داشته باشد ولی به مرور که لثهها و استخوان خود را عقب میکشند دیگر دست دندان آن تطابق قبلی را در دهانتان نداشته باشد.
– به هر حال میگویند «دست دندان متحرک»، خانم دکتر به نظر شما چقدر لقی طبیعی است؟ و چه زمانی باید برای رفع این لقی دوباره نزد دندانپزشک رفت؟
به هر حال ذات این دست دندانها متحرک است و ثابت نیست. شما دست دندان را میتوانید از دهانتان خارج کنید و دوباره در دهانتان بگذارید و این دست دندانها به پایهای متصل نیستند تا آنها را محکم در سر جایش نگه دارد، پس نمیتوان انتظار داشت با هیچ نیرویی که بر آنها وارد میشود اصلاً تکان نخورند. اگر در فعالیتهای عادی دهان مثل عطسه، سرفه و خمیازه دستدندان شما تکان بخورد باید بررسی شود که این مربوط به لقی دستدندان است و یا لبههای دست دندان بلند است و با فعالیت بافتها و عضلات دهان تداخل دارد و باید کمی کوتاهتر و نازکتر شود.
– تازگیها «چسبهای دندان مصنوعی» به بازار آمدهاند، میتوان برای رفع لقی دست دندان از این چسبها استفاده کرد؟
چسبهایی قبلا در بازار وجود داشت، عوارض داشتند، ولی چسبهای جدید این خواص را ندارند ولی فراموش نکنید اگر دست دندان شما لق نباشد و تطابق خوبی داشته باشد اصلاً نیازی به استفاده از چسب دندان مصنوعی ندارید.
– خب این چسبها چه انواعی دارند؟ نوعی پودری آن بهتر است یا شکل نواری آن؟ و یا نوع خمیری؟
این چسبها به اشکال مختلف در بازار موجودند. نوع نواری و نوع دیگر پودر و مایع است ولی در انواعی که پودر دارد بیماران چندان احساس رضایت ندارند. نوع خمیری آن هم وجود دارد که به شکل لولههای خمیر دندان است که به اندازه گلولههای کوچک خمیر دندان در سطح لثهای (داخل دست دندان) میگذارند و دست دندان را داخل دهانشان میگذارند و چند دقیقه روی لثه فشار میدهند تا چسب خمیری کاملاً به صورت یکنواخت داخل دست دندان پخش شود. فراموش نکنید که چسب را اینقدر زیاد داخل دست دندان نگذارید که از لبهها پس بزند چون حالت تهوع پیدا خواهید کرد.
– روش کلی استفاده از این چسبها را برایمان توضیح میدهید؟
چه بخواهید از نوع پودری، خمیری یا نواری استفاده کنید، نخست باید سطح لثهای دستدندان را تمیز کنید، بشویید و خشک کنید و چسب را درون این سطح قرار دهید. برای پاک کردن این چسب پس از استفاده از داخل دستدندان، یک مسواک نرم بخرید و در زیر آب ولرم با مسواک نرم بقایای چسب را از داخل دست دندان پاک کنید. فراموش نکنید به زور این قطعات چسب را از درون دست دندان جدا نکنید بلکه فقط با حرکات نرم موهای مسواک آن را به آرامی پاک کنید.
– شما این چسبها را به چه کسانی توصیه میکنید؟
اگر دست دندانتان لقی کمی دارد میتوانید برای تطابق و گیر بیشتر دست دندان در دهانتان از این چسبها استفاده کنید و بیشتر حالت اعتماد به نفس روانی به بیمار میدهد که میتواند با اطمینان در حضور جمع به راحتی و بدون لق زدن دستدندانش صحبت کند و این به ویژه برای اساتید دانشگاه، معلمان و سخنرانان اهمیت دارد ولی اگر دست دندانتان واقعاً از نظر ساختاری مشکل دارد و با دهانتان تطابق ندارد باید دست دندانتان را تعویض کنید و استفاده از این لایههای روی هم چسبها جز سنگینتر کردن دست دندان و افزایش احتمال بروز قارچ و عفونت در دهانتان فایده دیگری نخواهد داشت.
– خانم دکتر! بعضی از افراد مسن به ویژه خانمها استخوان فکشان به مرور تحلیل رفته است و هیچ دست دندانی در دهانشان تطابق کافی را ندارد، این افراد چه کار میتوانند بکنند؟
برای این افراد چند عدد ایمپلنت که پایههایی فلزی (پیچهایی) استوانهای از جنس تیتانیوم است درون استخوان فکشان قرار میدهیم، بعد از چند ماه که این پیچها با استخوان فک یکی شدند و جوش خوردند، دست دندانی میسازیم که روی این پیچها سوار میشود و این دست دندان گیر خودش را از این پایهها میگیرد.
– در مورد پیوند لثه و استخوان چطور؟
همیشه نمیتوان این پیچها را درون دهان هر کسی قرار داد.
اگر شرایط برای کار گذاشتن ایمپلنت مناسب نباشد، گاهی از پیوند لثه و استخوان استفاده میکنند تا بستر مناسبتری برای گیر دست دندان بسازند ولی این درمانها موقتیاند و خیلی زود همین لثهها و استخوانهای پیوند شده نیز تحلیل میروند و دست دندان جدید هم دوباره در دهان لق خواهد شد.
– چاقو، خرده شیشه یا سنباده؛ اینها وسایلی است که بعضی از بیماران با آن به جان دستدندانشان میافتند تا لبههای دستدندانشان را که دهانشان را زخم کرده است (میزند) کوتاهتر کنند، چه بر سر دست دندان بیچاره میآید؟ اینها وسایل و روشهای مناسب برای تنظیم دست دندان هستند؟
خیر. این روشها دقت کافی ندارند، بیماران حدودی محل زدگی را داخل دست دندان پیدا میکنند و در عین حال این وسایل تمیز و استریل نیستند و مشکل بیمار را افزایش میدهند و حتی گاهی باعث لقی دست دندان میشود.
برای رفع بلندی دست دندانتان اگر لثههایتان را زخم کرده است نزد دندانپزشکان بروید. او با مواد قالبگیری ویژهای محل دقیق بلندی دست دندان را پیدا کرده و با وسایل مناسب و استریل آن را برطرف خواهد کرد.
– خب اگر در آن لحظه دسترسی به دندانپزشکشان نداشتند، چطور؟
موقتاً دست دندانشان را از دهانشان خارج کنند. بعضیها توصیه میکنند از همان روزی که دستدندان را از دندانپزشک دریافت میکنند تا یک هفته آن را از دهانشان خارج نکنند تا به آن عادت کنند ولی اگر واقعاً دست دندان دهانتان را زخم میکند و تحملش را ندارید نباید آن را در دهانتان نگه دارید چون زخم را تحریک میکند و اگر این زخم بهبود پیدا نکند میتواند موجب عفونت و حتی تحلیل لثه و استخوان شود.
– خانم دکتر، بعضی دندانپزشکان به بیمارانی که دست دندانشان لثههایشان را میزنند «لثه نرم» را توصیه میکنند، لثه نرم چه میکند؟
گاهی استخوان فک بیمار، تیزیهایی دارد که از روی لثه هم قابل لمس است. شرایط بیمار هم اجازه نمیدهد با جراحی و با سوهان استخوان این تیزیها را صاف کنیم، اگر دست دندان روی این تیزیها قرار گیرد لثه بیمار را زخم میکند بنابراین ما از لثه نرم برای بیمار استفاده میکنیم که حالت بالشمک مانند بین دست دندان و لثه و استخوان قرار میگیرد و از فشار دست دندان روی لثه میکاهد تا لثه را زخم نکند.

گروه خبری دندانک
نویسنده: دکتر گلرخ ثریا، دندانپزشک زیبایی و ایمپلنت
شاید شما هم دیده باشید بعضی از سالمندانی را که موقع حرف زدن، آب در گوشه دهانشان جمع میشود و به قول معروف، دهانشان کف میکند! میدانید مشکل از کجاست؟ کوتاه بودن ارتفاع دندان مصنوعیشان! یعنی اگر دندانپزشک بتواند این مشکل را در ساختار دندان مصنوعی آنها رفع کند، مشکل آنها نیز به کلی حل میشود…
اگر شما هم پا به سن گذاشتهاید و دارید با دستدندان (دندان مصنوعی) زندگی میکنید، شاید با همین مشکل رو به رو باشید؛ مشکلی که دندانپزشکان آن را «انگولار چلایتیس» میخوانند و اسم سادهاش میشود: «التهاب گوشه دهان».
از دستدندان کوتاه تا کمبود ویتامین
حتما برای شما هم پیش آمده است که اگر زیاد عادت دارید حین صحت کردن گوشه لب خودتان را با زبانتان لمس کنید، گوشه لبتان زخم شود و به سوزش بیفتد. همچنین اگر دستدندان شما بیش از حد کوتاه باشد هم همین مشکل را تجربه خواهید کرد. بعضیها هم بر اثر کمبود برخی از ویتامینها دچار این مشکل میشوند. معمولا کمبود ویتامین B2 در بدن میتواند چنین التهابی را در گوشه دهان به وجود آورد. پزشکان اعتقاد دارند که کمبود آهن در رژیم غذایی در افرادی که به کمخونی فقر آهن مبتلا هستند نیز چنین التهابی را به وجود میآورد. کمبود روی در رژیم غذایی هم یکی دیگر از علل اصلی این بیماری است ولی علت اصلی چنین التهابی دستدندان نامناسب است. در حقیقت اگر ارتفاع عمودی دستدندان شما کوتاه شده باشد، چنین رخدادی دور از انتظار نیست. حال ممکن است که دستدندان شما در مراحل ساخت به صورت صحیح اندازهگیری نشده باشد و این مشکلات را به وجود آورده باشد و یا دستدندان شما بسیار قدیمی باشد و دندانهای آن سایش پیدا کرده و ارتفاع خود را از دست داده باشند. در هر دو صورت در این شرایط شما بیش از اندازه دهانتان را میبندید. البته کودکان و نوجوانان هم از این عارضه در امان نیستند، وقتی فصل زمستان از راه میرسد و هوا سرد میشود، کودکان در هوای سرد بیرون از منزل لبهایشان را بیش از اندازه روی هم فشار میدهند و همین موضوع باعث «التهاب گوشه لب» میشود. کودکان معمولا با مکیدن گوشه لب خود اوضاع را بدتر هم میکنند. فراموش نکنید مصرف برخی از داروها مثل راکوتان که این روزها برای درمان آکنه استفاده میشود هم میتواند باعث این دردسر شود.
همیشه پای یک قارچ در میان است
در التهاب گوشه دهان، همیشه پای یک قارچ به نام «کاندیدا» در میان است. در واقع این التهاب در گوشه دهان شما پدید میآید که این قارچ روی آن رشد میکند. قارچ «کاندیدا» بومی دهان هر انسانی است ولی در حالت عادی تعداد آن از مقدار مشخصی بیشتر نمیشود ولی در این شرایط تعداد این قارچها در گوشه دهان شما افزایش پیدا کرده و دردسرهایی برای شما ایجاد میکنند. معمولا التهاب گوشه دهان در دو طرف به صورت همزمان رویت میشود. در موارد ساده فقط گوشههای لب ترک برمیدارد ولی در موارد پیشرفته حتی ممکن است که گوشههای دهان زخم و دچار خونریزی شود. گاهی حتی این زخمها دلمه میبندد و مشکلات و دردهایی را هنگام باز کردن دهان ایجاد خواهد کرد. نکته اصلی این است که اگر گوشه دهان شما بیش از حد فشرده شود، این محل به دلیل رطوبت و تاریکی به محل مناسبی برای رشد قارچ تبدیل خواهد شد.
چه باید کرد؟
خیلیها وقتی با این مشکل در گوشهدهانشان رو به رو میشوند، فورا سراغ وازلین و یا رژلب میروند و گوشه لبهایشان را به آن آغشته میکنند ولی این اصلا درمان صحیحی نیست چون باعث میشود میکروبها از محل عفونت به نواحی اطراف که پوست و مخاط سالم دارند، پخش شوند. اما اگر این عارضه در شما به دلیل ابتلا به بیماری خاصی ایجاد شده است، میتوانید به مدت ۱ تا ۲ هفته پارافین بهداشتی را در گوشه لبهایتان بمالید. روش بهتر برای درمان این عارضه این است که همواره به جای خیس کردن آن با زبانتان، محل عارضه را خشک نگه دارید. شما میتوانید در ابتدا آن را با یک صابون غیرسمی بشویید و سپس روی آن آب ولرم بریزید و سپس رویش یک دستمال کاغذی تمیز بگذارید تا رطوبت اضافی گرفته شود. باید تلاش کنید این محل را ۱۰ تا ۲۰ دقیقه خشک نگه دارید. میتوانید محل را با پماد بپوشانید. علت اصلی خشک نگه داشتن محیط این است که قارچها در محیط خشک نمیتوانند چندان رشد کنند. میتوانید قبل از رفتن به رختخواب یک بانداژ مناسب روی گوشه دهانتان بگذارید. معمولا با این مراقبتها این عارضه طی سه روز بهبود مییابد. اگر با این مراقبتها، زخم گوشه دهان شما در طی سه روز بهبود پیدا نکرد، باید به فکر این باشید که شاید پای قارچ در میان نیست و ممکن است لازم باشد در روش تغذیه خودتان، تغیری ایجاد کنید و آهن و ویتامین B2 و روی را به آن اضافه کنید.
دستدندانتان را اصلاح کنید
اگر شما دستدندان دارید و دچار این عارضه هستید، به احتمال خیلی زیاد دستدندان شما عامل چنین عارضهای است. باید نزد دندانپزشکتان بروید و از اوبخواهید ارتفاع عمودی دستدندانتان را اصلاح کند و این کار گاهی با یک ریلاین و یا «ریبیس» (عوض کردن بیس پروتز) شما امکانپذیر است ولی اگر دندانهای دستدندان شما بیش از اندازه سایش پیدا کرده باشند، باید حتما دستدندانتان را عوض کنید. دستدندانی که ارتفاع عمودی مناسبی داشته باشد، از فشرده شدن بیش از حد گوشه لبهای شما به هم جلوگیری کرده و مانع ایجاد این عارضه میشود.

گروه خبری دندانک
نویسنده: دکتر گلرخ ثریا، دندانپزشک زیبایی و ایمپلنت
با روشهای جایگزینی دندانها آشنا شوید
حتما شما هم میدانید کشیدن یک دندان و از دست دادن آن تا چه اندازه میتواند ناراحت کننده باشد ولی با روشهایی که امروزه در دنیای دندانپزشکی وجود دارد شما میتوانید برای سومین بار داشتن یک دندان را پس از دندانهای شیری و دایمیتجربه کنید.
پیش از این فقط دست دندان و دست دندان تکهای و روکش و پل جایگزین دندانهای از دست رفته بود ولی این روزها شما با کاشتن یک ایمپلنت احساس داشتن یک دندان طبیعی را تجربه خواهید کرد. اگر به تازگی یکی و یا تعداد بیشتری از دندانهایتان را به هر دلیل از دست دادهاید در این مطلب به شما خواهیم گفت که بهترین روش برای جایگزینی دندانهایتان چیست.
یک دندان، چند انتخاب
بهطور معمول روشهای مختلفی برای جایگزینی دندان یا دندانها بسته به تعداد و موقعیت آنها وجود دارد که به طور ساده به این شرح است:
• بریجهای دندانی: در این درمان دندانهای دو طرف ناحیه بیدندان تراشیده و آماده میشوند تا بعد از طی مراحل قالبگیری و ساخت پروتز همانند پایههای پلی برای جایگزینی دندانهای از دست رفته عمل نمایند. این نوع درمان جزو درمانهای ثابت و دایمی با طول عمر مشخص محسوب میگردد.
• پلاکهای پارسیل: در این نوع درمان دندانهای موجود از نظر تعداد و یا کیفیت و بالاخره از نظر موقعیت جوابگوی درمان پروتز ثابت توسط بریج نیستند. به طور مثال بیماری که تمامیدندانهای خلفی خود را در یک فک از دست داده نمیتواند توسط پروتز ثابت یا بریج آنها را جایگزین نماید. به این ترتیب پروتز متحرکی ساخته میشود که توسط گیرهها یا قلابهای مخصوص از دندانهای موجود گیر خود را تامین میکند.
• دست دندان کامل: در این حالت بیمار کلیه دندانهای یک فک یا هر دو را از دست داده است که تنها توسط دست دندان کامل متحرک جایگزین خواهند شد.
ایمپلنتهای دندانی
ایمپلنتهای دندانی نوعی از درمانهای دندانپزشکی محسوب میشوند که طی آن دندان یا دندانهای از دست رفته بیمار به گونهای جایگزین میگردند که از نظر ظاهری و کارایی همانند دندانهای طبیعی خواهند بود. در حقیقت ایمپلنت دندانی مانند یک ریشه مصنوعی طی مراحل خاص و دقیقی در داخل استخوان قرار داده شده و سپس روی آن دندان از دست رفته جایگزین میگردد. ایمپلنتهای دندانی نوین بشکل یک پیچ توپر تیتانیومیساخته میشوند که روی بدنه آنها پوششها و آماده سازیهای مختلفی جهت تسریع عمل استخوان سازی و پیوند خوردن استخوان به بدنه ایمپلنت طراحی گردیده است. کلیه قطعات مورد نیاز توسط پیچ به هم متصل میگردند. درمان ایمپلنتهای دندانی از دو بخش مجزا تشکیل میشود. در مرحله اول توسط یک عمل جراحی محدود ایمپلنت داخل استخوان فک کار گذاشته میشود و در مرحله دوم پروتز مورد نظر جهت جایگزینی دندان یا دندانهای از دست رفته ساخته میشود.
کدام روش بهتر است؟
هر یک از درمانهای فوق دارای مشکلات و معایب مربوط به خود است که وقتی به مطب دندانپزشکی میروید میتوانید آنها را از دندانپزشکتان سوال کنید و بر اساس اینکه محاسن کدام روش بر معایبش میچربد، یکی از این روشها را برای جایگزینی دندانهایتان انتخاب کنید. ما در اینجا برخی از این تفاوتها را آوردهایم:
• تراش دندان باعث تخریب بخش عمدهای از نسج سالم آن میشود. ضمن آنکه ممکن است به دلیل عمق تراش عصب دندان نیز درگیر این درمان شود و نیاز به درمان ریشه را اجتناب ناپذیر نماید.
• خطراتی نظیر پیدایش پوسیدگی در لبههای روکشها و یا بیماریهای لثه همواره سلامت دندانهای پایه بریج را تهدید مینماید.
• بار دندان یا دندانهای از دست رفته روی دندانهای پایه منتقل خواهد شد که همین افزایش نیرو موجب به خطر افتادن سلامت آنها در دراز مدت خواهد شد.
• استخوان ناحیه بیدندانی در زیر بریج به دلیل بلا استفاده ماندن دچار تحلیل دایمی خود به خودی خواهد شد.
• عمر بریجها در بهترین شرایط بین 7 تا 10 سال برآورد میگردد و تعویض آنها همیشه با تخریب بیشتر دندانهای پایه همراه خواهد بود.
• پلاکهای متحرک به دلیل حرکت زیاد حین جویدن غذا و تکلم همواره فشار زیادی به دندانهای پایه و استخوان زیرین وارد مینمایند. همین مساله سبب میشود که اغلب با تحلیلهای غیر قابل جبران استخوان و یا آزردگیهای مخاطی روبهرو باشیم.
• وجود گیرهها یا قلابها علاوه بر به خطر انداختن زیبایی کار همواره امکان گسترش پوسیدگیهای وسیع را به دلیل تجمع پلاک میکروبی و مواد غذایی در اطراف خود و دندانهای پایه را افزایش میدهند.
• دست دندان کامل به ویژه در فک پایین به دلیل حرکات غیر قابل کنترل و عدم ثبات حین جویدن غذا، بلع و تکلم همواره سبب آزار و اذیت بیماران میگردد.
• هزینه درمانهای پروتز ثابت – بریج – معمولا بسیار بالا است و با توجه به تعویضهای مکرر و درمانهای تکمیلی در قالب موارد از هزینه ایمپلنتهای دندانی نیز بیشتر خواهد شد.
• دست دندان کامل علی رغم هزینه پایین تر هیچگاه انتظارات بیمار و دندانپزشک را تامین نخواهد کرد.

گروه خبری دندانک
نویسنده: دکتر گلرخ ثریا، دندانپزشک زیبایی و ایمپلنت
سال 2010 میلادی، سالی سرشار از موفقیت برای دنیای دندان پزشکی بود. چون محققان علم دندان پزشکی توانستند وسایل نوین و نویی را ابداع کنند که هر کدام گره از کار مشکلات دندانی مردم دنیا می گشایند…
از سوی دیگر نتایج تحقیقات محققان، یافته های جالبی را برای دندان پزشکان به ارمغان آورد تا بتوانند افراد را برای حفظ سلامت دهان و دندان شان بهتر راهنمایی کنند. در این مطلب چند کشف دندان پزشکی مهم سال ۲۰۱۰ را برای شما جمع آوری کرده ایم:
۱) کشف ژنی که باعث رویش دندان نوین در دهان می شود
تصورش را بکنید؛ شما دندان تان را بر اثر پوسیدگی یا ضربه از دست داده باشید و به دنبال کاشتن ایمپلنت در دهانتان باشید. کشف نوین دانشمندان شما را از ایمپلنت بی نیاز می کند. دانشمندان ژنی را شناسایی کرده اند که با تحریک آن می توان باعث رویش دندان جدیدی در دهان شد. محققان ژنی را شناسایی کرده اند که تولید مینای دندان را کنترل می کند. این ژن، مسوول ایجاد کردن دندان نوین و اضافی در دهان است. محققان می گویند با کشف این ژن نوین در آینده می توان از ترمیم دندان که برای بسیاری از افراد دردآور است، صرفنظر کرد.
اسم این ژن Ctip۲ است و برای اولین بار در موش های آزمایشگاهی شناسایی شده است. این ژن در کنترل سیستم مغز و اعصاب، پوست و ایمنی بدن موثر است. البته دانشمندان اعتقاد دارند که این ژن یک ژن چند کارکردی است و در تولید مینای دندان هم نقش موثری دارد. این ژن عامل بلوغ سلول های میناساز است.
سلول های میناساز، سلول هایی هستند که مواد مینایی را ترشح می کنند. محققان دانشگاه مورگان امید دارند، بتوانند از این ژن در علم سلول های بنیادی استفاده کنند و باعث رویش و جایگزینی دندان های از دست رفته انسان ها شوند. همچنین می توان با کنترل این ژن باعث تقویت مینای دندان شد و حتی مینای از دست رفته را بازسازی کرد. محققان امید دارند در طول ۱۰ سال توانایی رویاندن دندان نوین از سلول های شیاری را که توانایی رویش بخشی از بدن را دارند به دست آورند. دانشمندان موفق شده اند که سلول های بنیادی را از عصب دندان به دست آورند و در شرایط آزمایشگاهی رویش دهند و در دهان موش ها جایگزین کنند.
۲) کشف این نکته که نوشابه های انرژی زا پوسیدگی دندان می آورند
نوشابه های انرژی زا همه جا طرفدار دارند؛ نوشابه هایی که می گویند انرژی شما را برای زندگی چند برابر می کنند. ولی محققان سال گذشته میلادی اثبات کردند این نوشابه ها دشمن دندان هستند و به دندان آسیب می رسانند، دلیل پیدایش این مشکل نیز سطح بالای اسید در این نوشابه هاست. برای پی بردن به اثر نوشابه های انرژی زا بر دندان، دانشمندان دو ظرف آماده کردند و در یکی آب و در دیگری نوشابه انرژی زا ریختند. سپس چند دندان را داخل این ظروف ریختند و با تعجب مشاهده کردند که دندان ها درون ظرف نوشابه خوردگی پیدا کردند.
اسیدسیتریک در نوشابه های انرژی زا عامل پوسیدگی و تخریب دندان است. نتیجه این مطالعه در کنگره بین المللی تحقیقات دندان پزشکی میامی به چاپ رسیده است. این محققان دندان های گوساله را از وسط نصف کردند و هر نیمه را در آب و نوشابه انرژی زا قرار دارند و نتیجه را ۷۵ تا ۹۰ دقیقه بعد مقایسه کردند. دکتر مارک ولف، پروفسور و رییس بخش پوسیدگی شناسی دانشگاه نیویورک می گوید: «این نخستین بار است که اسیدسیتریک به عنوان عامل ایجادکننده پوسیدگی دندان شناسایی شده است.» وقتی اسیدسیتریک موجود در نوشابه انرژی زا به دندان برخورد می کند مینای دندان را نرم می کند و با یک مسواک زدن این مینای نرم با سایش مسواک و خمیردندان، مستعد سایش، حساسیت و پوسیدگی می شود.
۳) ساخت وسیله ای برای ضدعفونی کردن دندان مصنوعی در خانه با اشعه ماورای بنفش
دندان پزشکان موفق به ساخت دستگاهی شده اند که قابلیت ضدعفونی کردن دندان مصنوعی را با اشعه ماورای بنفش در منزل دارد. معمولا یکی از مشکلات افرادی که دست دندان دارند این است که نمی دانند شب ها دست دندان شان را در کجا قرار دهند که هم تمیز بماند و هم از نظر زیبایی برای دیگران مشکل ایجاد نکند.
این وسیله نوین پلاک های دندانی و دست دندان را ضدعفونی می کند و مخزن نگهدارنده خوبی برای این وسایل است. این وسیله شکل حرف انگلیسی U است و دارای لامپ کم مصرف اشعه مافوق بنفش است و نور را به داخل پلاک ها می تاباند و با تاثیر بالا و ایمنی مناسب آنها را ضدعفونی می کند. طی چند دقیقه، ۹/۹۹ درصد از میکروب های معمولی که روی پلاک ها و دست دندان ها وجود دارند، از بین می روند. روش استفاده از آن هم آسان است. کافی است پلاک را شسته و تکان دهید سپس درون این دستگاه قرار دهید و ۸ دقیقه دستگاه را روشن کنید. طی این ۸ دقیقه تمام میکروب ها کشته می شوند و پلاک آماده استفاده در روز بعد است. شما می توانید از همین دستگاه برای نگهداری دست دندان هایتان در طول شب استفاده کنید.

گروه خبری دندانک
نویسنده: دکتر گلرخ ثریا، دندانپزشک زیبایی و ایمپلنت
فکر می کنید اگر دندان مصنوعی زبان داشت، به کسانی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند، چه می گفت؟
این را از دکتر شیرین معماران، متخصص پروتزهای دندانی و ایمپلنت و عضو هیات علمی دانشگاه شاهد، پرسیدهایم و ایشان در پاسخ به این پرسش، توصیههایی مطرح کردهاند که با رعایت آنها می توان راحت تر با این دندان های جدید کنار آمد.
24 ساعت اول بعد از گذاشتن دندان مصنوعی، برای خیلی ها یک شوک بزرگ است. چرا؟
چون به آن عادت ندارند. ولی از همان روزی که دست دندان مصنوعی را از دندانپزشک تحویل می گیرید تا روز بعد باید آن را در دهان تان نگه داشته و خارج نکنید. شما در این 24 ساعت نخست، فقط پس از غذا خوردن و برای تمیز کردن آن، مجاز به خارج کردن دندان از دهان تان هستید. این کار نه تنها باعث می شود زودتر به آن عادت کنید، بلکه خطاها و اشکالات احتمالی آن را نیز برای شما مشخص می کند تا در اولین ملاقات با دندانپزشک تان، او را در جریان بگذارید و او بتواند نقاطی را که باعث آزردگی لثه و مخاط شما شده است، برای تان اصلاح کند.
پس چرا بعضی ها احساس گُرگرفتن می کنند؟
اگر در ساعات طولانی پس از تحویل گرفتن دندان مصنوعی، تاب و تحمل نگهداری آن را در تمام طول شبانه روز ندارید و احساس تب و گر گرفتن دارید، باید به خودتان فرصت دهید تا کمکم به آن عادت کنید. دندان جدیدتان را چند ساعت در داخل دهان و چند ساعت در خارج دهان و داخل آب نگه دارید. سپس سعی کنید به تدریج ساعات نگه داشتن دندان مصنوعی را در دهان تان افزایش دهید.
آیا لازم است دست دندان را شبها از دهان خارج کنیم؟
در طول 24 ساعت شبانه روز، باید 8 ساعت دندان تان را از دهان خارج کنید. بهترین حالت این است که شب هنگام، وقتی می خوابید، به دندان تان استراحت دهید.
اگر شما تمام ساعات شبانه روز از دندان استفاده کنید، مخاط دهان در زیر آن، تحت فشار خواهد بود و به مرور مخاط و لثه های شما متورم شده و در درازمدت به تحلیل استخوان فک های شما می انجامد. به علاوه در طول شب، میکروب ها در فاصله بین لثه ها و دندان رشد کرده و دهان تان پر از قارچ خواهد شد.
خارج کردن دندان مصنوعی در طول شب، به زبان و عضلات شما این اجازه را خواهد داد که با جریان بزاق، لثه ها را ماساژ داده و به جریان خون در لثه های شما کمک کند. شب هنگام که دندان تان را از دهان خارج می کنید، با یک مسواک نرم به آرامی لثههای تان را ماساژ دهید. این کار نه تنها باعث ماساژ دادن لثه ها می شود بلکه به جریان خون در لثه کمک می کند و بقایای میکروب ها را از روی لثه ها و مخاط دهان شما پاک می کند. حتی می توانید با یک پارچه یا حوله نرم و ظریف، لثه های تان را ماساژ دهید.
دندان مصنوعی باید در چه نوع ظرفی نگهداری شود؟
برای این که دندان شما در محیطی پاکیزه و بهداشتی نگهداری شود و از آلودگی های محیط محفوظ بماند، باید یک ظرف دردار مخصوص، برای نگهداری آن در طول شب در نظر بگیرید. ظرف دردار باعث می شود دندان تان از دید اطرافیان دور بماند. به علاوه فراموش نکنید حتما دندان تان را داخل آب نگه دارید تا خشک نشود و تغییر حجم ندهد.
دندان مصنوعی را هم باید مسواک زد؟
بله، شما باید بعد از خوردن هر وعده غذایی، دندان تان را بشویید. فراموش نکنید برای شستن دندان از آب سرد یا ولرم استفاده کنید. آب گرم باعث تغییرات حجمی در دندان های مصنوعی خواهد شد.
برای شستشوی دندان می توانید از آب و صابون و مسواک نرم یا مسواک مخصوص استفاده کنید. اگر دوست دارید حتی می توانید با خمیر دندان آن را مسواک بزنید، ولی حتما از خمیردندان هایی که درصد مواد ساینده آن کم است، استفاده کنید تا دندان تان خراش برندارد. بهتر است هنگام تمیز کردن آن یک ظرف پر از آب در زیر دست تان قرار دهید تا اگر به صورت اتفاقی از دست تان رها شد به لبه روشویی یا کاشی و سرامیک کف، برخورد نکند و دچار شکستگی و صدمه نشود.
وایتکس چه طور؟ دست دندان را سفید نمی کند؟
اگر در دندان شما، فلز استفاده نشده است، هفته ای یک بار یک قاشق چای خوری وایتکس را در یک لیوان آب حل کنید و 6 تا 8 ساعت دندان تان را درون آن قرار دهید. وایتکس به تمیز شدن دندان شما از بقایای غلیظ و میکروب ها کمک شایانی خواهد کرد.
ولی دقت کنید چون وایتکس باعث خوردگی فلز دندان های تکه ای خواهد شد، این نوع دندانها را نباید در وایتکس گذاشت. پس از شستشوی دندان آن را در زیر جریان آب سرد بگیرید تا بقایای این مواد شوینده از روی دندان تان پاک شود.